آموزش انگشت گذاری روی ویولن

اصول انگشت گذاری ویولن و تمام سازهای این خانواده تقریباً یکسان است اما در بعضی سازها، مانند ویولن سل  و کنترباس کمی متفاوت است.

انگشت گذاری روی ویولن

برای تولید نت های بالاتر از دست باز، نوازنده انگشتان دست چپ خود را به نرمی روی محل انگشت گذاری قرار می دهد و با حرکت دادن انگشت ها به طرف بالا (صداهای زیرتر) صداهای بالاتر تولید می شوند و انگشت ها از یک پوزیسیون به پوزیسیون دیگر حرکت می کنند.

شماره های بالای نت ها مربوط به انگشت گذاری ویولن هستند. شماره ی صفر(0)  مربوط به سیم دست باز، شماره ی 1 انگشت اول (اشاره)، شماره ی 2 انگشت دوم (میانی) و به همین ترتیب…

شماره ی 4 انگشت چهارم (انگشت کوچک) است.

اگر علاقه مند به نوازندگی ویلن هستید میتوانید در کلاس های آموزش ویولن شرکت کنید.

انگشت گذاری ویولن برای اجرای دوبل نت ها و آکوردها

نواختن دو یا چند نت، به طور همزمان روی سیم های مجاور ویولن ، آکورد نامیده می شود. دوبل نت ها دو نوع هستند :

1. یکی از نت ها یا هر دوی آنها روی سیم دست باز نواخته می شوند.
2. هر دو نت، با انگشت گذاری روی دو سیم ویولن نواخته می شوند.

در ویولن مثل همه ی انواع سازهای زهی نواختن دو نت، به طور همزمان در دو سیم مجاور، با انگشت گذاری روی ویلن دو نت و سپس آرشه کشیدن روی هر دو سیم، امکان پذیر است.

3. نواختن آکوردهای سه صدایی یا چهار صدایی روی سیم های مجاور، به ویژه در ویولن و ویولا امکان پذیر است و آنها را آکوردهای سه صدایی یا چهار صدایی می نامند. برای اجرای آکوردها باید فشار بیشتری با آرشه روی سیم ها آورد تا تقریباً تمام نت ها همزمان شنیده  شوند. اجرای آکوردهای سه صدایی در صورتی خوب شنیده خواهد شد که با دینامیک نسبتاً بالا (f وff) صورت گیرد. اجرای آکوردهای سه یا چهار صدایی با دینامیک  p یاpp  برای نوازنده خالی از اشکال نیست.
4. آکوردهای چهار صدایی معمولاً به صورت آژیر نواخته می شوند زیرا آرشه قادر نیست بیش از دو نت را همزمان به صدا درآورد. آرشه های قرن هفده و هجده خمیده تر از آرشه های قرن بیستم بودند و امکان همزمان نواختن آکوردهای چهار صدایی، بیشتر فراهم بود. انحنای چوب آرشه، بیشتر به طرف بیرون بود، درحالی که انحنای آرشه های کنونی، بیشتر به طرف داخل است.

موفق ترین دوبل نت ها و آکوردهای سه صدایی یا چهار صدایی، آنهایی هستند که یک یا دو نت آنها دست باز اجرا شوند.

تقسیم سازهای زهی

با توجه به تعداد نوازندگان سازهای زهی، در مقابل هر پوییتر دو نوازنده قرار دارند. برای اجرای دوبل نت ها نوازنده سمت راست، نت های بالایی، و نوازنده ی سمت چپ، نت های پایینی را اجرا می کنند. برای مشخص شدن این تقسیم بندی، از واژه ی divisi  (یا به طور خلاصه div.) استفاده می شود.

اگر واژه ی divisi بالای بخش نباشد هر نوازنده باید به صورت (دوبل) نت بنوازد. در بعضی مواقع نیز عبارت non div. نوشته می شود تا نوازنده مطمئن شود که باید به صورت (دوبل) نت را اجرا کند.  زمانی که divisi  پایان می پذیرد، از واژه ی unison (یا به طور خلاصه unis.) استفاده می شود.

اگر آهنگساز بخواهد آکوردهای سه صدایی، به وسیله سه نوازنده ی مختلف اجرا شوند لازم است بالای آن بخش، از علامت div.a3 یا در تقسیمات چهارتایی، از علامت div.a4 استفاده کند.

اگر تقسیم بندی، به وسیله ی پوپیتر باشد، پوپیتر اول نت های بالایی را اجرا می کند و پوپیتر دوم نت پایین تر و به همین ترتیب… تا پوپیتر آخر. بهترین شکل این است که سه یا چهار خط در هر بخش نوشته شوند و تقسیم بندی با عبارت divide by stand مشخص شود.

اگر در اثری آهنگساز نیاز داشته باشد نصف یک بخش از سازهای زهی بنوازد، آن بخش باید با واژه ی half علامت گذاری شود.

در این حالت نوازندگانی که سمت چپ پوپیتر نشسته اند نباید بنوازند و اگر لازم باشد نوازندگان یک بخش با هم بنوازند، از یکی از واژه های all (انگلیسی)، tutti (ایتالیایی)، tous (فرانسه) و alle (آلمانی) در پارتیتور استفاده می شود.

اگر آشناییت با نحوه کوک کردن ساز ویولن ندارید این مقاله مرتبط با کوک کردن ساز ویولن را مطالعه کنید.

انگشت گذاری برای اجرای تکنیک ویبراتو (vibrato)

بیشتر نوازندگان سازهای زهی برای زیباتر کردن نتی که کشیده می شود از ویبراتو استفاده می کنند. ویبراتو با فشار دادن انگشتان به نرمی روی سیم و روی نت مورد نظر و با عقب و جلو بردن انگشت در طول سیم صورت می گیرد.

این تکنیک باعث افزایش شور و هیجان صدا می شود بدون آنکه فرکانس نت تغییر کند. وقتی آهنگساز صدای رنگ پریده و خشک بخواهد، از اصطلاح non vibrato یا senza vibrato استفاده می کند.

 

انگشت گذاری برای اجرای تکنیک گلیساندو (glissando)

یکی دیگر از تکنیک های مشترک بین تمام سازهای زهی، گلیساندو است. این تکنیک با سر دادن انگشت گذاری روی سیم ویولن از یک نت به نت دیگر صورت می گیرد و معمولاً با یک خط که دو نت اول و آخر مورد نظر را به هم وصل می کند و با واژه ی glissando (gliss.) دربالای خط و یا بدون ذکر این واژه مشخص می شود.

وقتی گلیساندو در یک آرشه ی طولانی لگاتو (legato) یا متصل اجرا شود تمام فواصل بین اولین وآخرین نت شنیده می شوند. سُر دادن انگشت، هم به صورت بالا رونده و هم پایین رونده امکان پذیر است.

 

انگشت گذاری برای اجرای تکنیک پرتامنتو (portamento)

پرتامنتو، دو نتی را که از یکدیگر فاصله ی زیاد دارند، طبیعی تر وبا بیان بهتر به هم وصل می کند. این تاثیر به ندرت در پارتیتورها وجود دارد. وقتی port. در پارتیتور می آید نشان می دهد که نوازنده حداقل سُر دادن را بین دو نت ایجاد می کند اما وقتی نوازنده می خواهد gliss. را اجرا کند سُر دادن انگشت را باید به حجم زیادی از صدا توام نماید.

پرتامنتو با همین معنی در موسیقی آوازی اجرا می شود، در صورتی که در موسیقی سازی، مانند پیانو و غیره معنی کاملاً متفاوتی دارد. اجرای پرتامنتو در موسیقی سازی، به مفهوم آن است که نوازنده ¾ ارزش نت را اجرا و ¼  باقی مانده را سکوت کند.

 

انگشت گذاری ویلن برای اجرای تکنیک گلیساندو روی بیش از یک سیم

اجرای گلیساندو روی بیش از یک سیم گلیساندو واقعی نیست و به محض اینکه به سیم دست باز رسید حرکت سر خوردن باید شکسته شود و در سیم بعد ادامه یابد تا نت مورد نظر به دست آید.

جهت شرکت در کلاس های آموزش ساز های مختلف میتوانید به آموزشگاه موسیقی چکاد مراجعه کرده و اطلاعات لازم جهت ثبت نام در کلاس ها را از کارشناسان این آموزشگاه دریافت کنید.