آموزش پیانو

برای آموزش پیانو می توان از متدهای مختلفی بهره برد. اما متدهایی موفق هستند که بر اساس موسیقی کلاسیک باشند و در طول زمان صیقل خورده و آزمایش خود را پس داده باشند.

موزیسینی که به صورت آکادمیک موسیقی را فراگرفته اند متدهای استاندارد و کار آمدی را برای آموزش پیانو انتخاب می کنند.

متدهایی که تمرین محور هستند و بر اساس اتودها (تمریناتی که جهت ارتقا تکنیک نوازندگی نوشته اند) کار آمدتر و اصولی تر هنرجو را پیش می برند. اما آموزش های پیانو که آهنگ محور هستند و بر اساس آهنگ ها و ترانه ها (معمولاً آهنگ های آشنا و پاپیولار popular) پیش می روند، به دنبال نتایج زود بازده و سطحی در هنرجوی پیانو می باشند و بعد از مدت کمی به بن بست می رسند به این صورت هنرجویان پیانو بعد از مدتی پیشرفت نمی کند و دلخوش به نواختن چند آهنگ آشنا در سطوح مبتدی و مقدماتی می شود.

هنرجویان علاقمند به فراگیری آموزش پیانو باید به این نکته توجه داشته باشند که صبر و حوصله رمز موفقیت در نوازندگی پیانو است.

اگر آموزش های پیانو به صورت صحیح باشد، هنرجو تمرینات هر روزه منظم و طبق دستور کلاس داشته باشد، می تواند بین 6 ماه تا یک سال گرید اول (سطح اول) پیانو را با موفقیت طی کند. البته این مهم بستگی به سن هنرجویان نیز دارد. هنرجویان زیر 8 سال معمولاً کندتر پیش می روند ولی هنرجویان بزرگتر به دلیل داشتن تجربه ذهن آموزشی بیشتر سریعتر پیشرفت می کنند.

سن مناسب برای یادگیری و آموزش پیانو

در آموزش پیانو این نکته مهم را باید در نظر گرفت که هرچه هنرجوی پیانو کم سن تر باشد دوره آموزش او طولانی تر و عمیق تر خواهد بود. هرچه سن هنرجو بیشتر می شود، عمق فراگیری مطالب ممکن است تا حدی کمتر شود.

این بدین معنی نیست که هنرجویان بزرگسال پیانو در فراگیری ساز مورد علاقه شان موفق نخواهند شد. اتفاقاً بزرگسالان به دلیل پخته تر شدن ذهن اموزشی، مطالب را سریعتر فرا می گیرند. اما در هر صورت آموزش پیانو اگر در سنین کودکی آغاز شود، بهتر است.

تنها راه و رمز فراگیری پیانو تمرین مداوم، آموزش منظم و بدون وقفه و صبر و شکیبایی است. با به کار گیری این سه اصل هر در فراگیری پیانو و هم در فراگیری بقیه سازهای موسیقی به نتیجه بسیار مطلوبی خواهید رسید.

کودکان بهتر است فراگیری نوازندگی پیانو را بعد از اتمام کامل دوره ارف (حدود 2 سال) آغاز کنند. بدین ترتیب اگر هنرجو در سن 4 یا 5 سالگی دوره ارف را آغاز کرده باشد، در سنین 6 یا 7 سالگی می تواند پیانو را آغاز کند. برای هنرجویانی که دوره ارف را سپری نکرده اند، بهتر است که هنرجو از 8 یا 9 سالگی فراگیری پیانو را آغاز کند.

اما هر چقدر موسیقی از سنین کمتر آغاز شود بیشتر در ضمیر ناخودآگاه هنرجو نفوذ خواهد کرد.

کتاب های آموزش پیانو

در اینجا به ذکر بهترین کتاب های آموزشی پیانو می پردازیم:

• 4 جلد جان تامسون (برای کودکان)
• 4 جلد مایکل آرون
• اشمیت (برای تقویت انگشتان)
• هانون اثر شارل لوئی هانون
• چرنی اثر کارل چرنی
• برگمولر اثر فردریش برگمولر (1 اتود)
• بلابارتوک  (1 اتود)
• کلاسیک فاوریز اثر تئودور لک
• بیر اثر فردیناند بیر
• باخ
• یانی

کتاب های زیر نیز حاوی قطعاتی می باشد که می تواند در کنار کتاب های بالا در اموزش پیانو استفاده شود.

• آوای پیانو اثر پیمان جوکار (قطعاتی برای کودکان)
• برترین های پیانو 1و2 اثر بهرنگ نبی زاده و حسین فرضی (قطعاتی برای بزرگسالان)

آشنایی با ساز پیانو

پیانو از سازهای زهی – کوبشی  میباشد که با ضربه چکش بر روی سیم به صدا در می آید و به دلیل آنکه برخورد مضراب به سیم به صورت زخمه ای نبوده و به صورت ضربه ای است، در زیر مجموعه سازهای زهی –کوبشی قرار می گیرد.

پیانو از نظر شکل جعبه صدادهی(جعبه رزونانس) دو نوع است :

1. گرند پیانو(GRAND PIANO)
2. پیانو دیواری(VERTICAL PIANO)

در ضلع جلوی نوازنده ردیف کلاویه ها قرار دارد.هر کلاویه از داخل پیانو به یک چکش متصل است که پس از برخورد چکش به سیم مربوطه صدای آن سیم حاصل می شود.

جلوی پای نوازنده دو یا سه پدال تعبیه شده است.

به علت وسعت صدای پیانو ، نت نویسی آن بر روی دو خط حامل صورت میگیرد که حامل زیرین با «کلید فا» برای اجرای دست چپ  و حامل بالایی  با «کلید سل» برای اجرا با دست راست اختصاص یافته است.

پیانو دارای 88 کلاویه می باشد و تمام صداهای کروماتیک  در یک گام موسیقی کلاسیک غربی را دارا می باشد.

قبل از آموزش پیانو بایستی بدانید که پیانو جعبه بسیار بزرگی است که به دو شکل ساخته شده است یکی آن که در فارسی به نام (پیانو رویال) مصطلح شده، که عبارت است از جعبه بزرگ سه ضلعی، بر روی سه پایه قطور، و سیم ها به طور افقی در داخل جعبه کشیده شده اند و چکش ها از زیر به سیم ها برخورد می کنند.

و دیگری که جعبه آن کوچک تر و قائم است و سیم ها عمودی و از پایین به بالا قرار گرفته اند، در این یک چکش از جلو به سیم ها ضربه می زنند. برای هر صوت پیانو یک چکش، یک شستی و یک دستگاه وصل کننده آنها و (مانند سنتور) سه سیم در ناحیه زیر، دو سیم در ناحیه بم و یک سیم کلفت در ناحیه خیلی بم برای هر صوت تعبیه شده است.

در ضلع جلوی نوازنده ردیف شستی ها قرار دارد. هر شستی به یاری مکانیسم مخصوصی در داخل پیانو به چکش متصل است که با کوبیدن روی شستی، چکش نیز به سوی سیم مربوط پرتاب شده، به آن برخورد کرده آن را به ارتعاش وا می دارد و خود کمی به عقب بر می گردد تا مانع ادامه ارتعاش سیم نشود.

به مجرد آن که انگشت نوازنده از روی شستی برداشته شود، نمد خفه کن به سیم ها می چسبد و سیم مرتعش را از ارتعاش باز می دارد.

جلوی پای نوازنده دو یا سه پدال تعبیه شده، پدال سمت راست، مانع کار دستگاه خفه کن می شود. در نتیجه سیم مربوطه، حتی پس از برداشتن انگشت از روی شستی، به ارتعاش ادامه می دهد تا به تدریج خود به خود از ارتعاش بازماند.

پدال سمت چپ سبب می شود که نواری از نمد بین سیم  و چکش قرار گرفته و ضربه چکش بر روی سیم، صوتی خفه و کم صدا ایجاد کند.

در پیانو های سه پداله، پدال وسط نیز مجموعاً چکش ها را جلوتر می برد تا ضربه با قدرت کم تری به سیم ها برخورد کند، یا آن که مجموعه چکش ها را کمی به راست می راند تا چکش کوبنده فقط به یکی از سیم های سه گانه همکوک برخورد کند. این عمل موجب (ظریف شدن و کم صدائی) صوت حاصل می گردد.

وسعت صدای پیانو عبارت است از هفت اکتاو یا کمی بیشتر، به علت بزرگی وسعت صدای پیانو، نت نویسی آن بر روی دو حامل صورت می گیرد، که معمولاٌ حامل زیرین (حامل بم یا کلید فا) برای اجرا با دست چپ و حامل بالایی (حامل زیر با کلید سل) برای اجرا با دست راست اختصاص یافته است.

بر خلاف آموزش ویلن که به ظاهر ساز آسان و فراگیری آن زمان کمتری میگیرد در صورتی که اینطور نیست و جز ساز های سخت محسوب میشود!

فواید یادگیری ساز پیانو

تاثیر آموختن موسیقی در نظم دهی ذهن ریاضی انسان بر هیچکس پوشیده نیست. تقسیم بندی زمان که به صورت ذهنی یک نوازنده مدام درگیر آن است، همان تقسیم بندی های ریاضی است که در موسیقی متبلور می شود. دانشمندان ایرانی از جمله ابن سینا و فارابی و … موسیقی را در زیر مجموعه علوم ریاضی طبقه بندی کرده اند.

ساز پیانو هم که یکی از مهمترین ساز های موسیقی غربی است، از این قاعده مستثنی نمی باشد و فراگیری آن به نظم دهی ذهنی و همچنین ایجاد تمرکز بسیار کمک می کند. از آنجایی که در نواختن پیانو هر کدام از دست های راست و چپ وظیفه جداگانه و متفاوتی را از هم دارند، تنظیم و تعادل دو نیم کره راست و چپ مغز و تمرکز بالا از اثرات مثبت آموزش پیانو می باشد.

چگونگی تمرین پیانو

یکی از مهمترین نکات در زمینه اموزش پیانو ، مدت تمرین در منزل است.

برای هنرجویی که اوایل کلاس آموزش پیانو را طی می کند، تمرین نیم ساعت در روز کفایت می کند ولی پس از یک ترم که هنرجو درس های بیشتری را در کلاس پیانو فرا می گیرد بهتر است مدت تمرین را به یک ساعت در روز افزایش دهد.

هنرجویانی که دقت و حوصله بیشتری دارند طبیعتاً با مدت تمرین بیشتر از زمان ذکر شده می توانند نتایج مطلوب تری کسب کنند. خطری که تمرینات در منزل هنرجویان را تهدید می کند، عدم توجه به طرز صحیح نشستن است.

باید به صورتی پشت پیانو نشست که کمر کاملاً صاف باشد و به بیان دیگر در هنگام تمرین پیانو نباید به هیچ وجه قوز کرد. چون هم باعث آسیب به بدن می شود و هم در آینده در اجرای ساز دچار مشکل هایی خواهد شد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از کلاس های آموزشی به سایت آموزشگاه موسیقی چکاد مراجعه کنید.