چگونه نت های سنتور را حفظ کنیم ؟

حافظه موسیقی و راه تقویت آن

در این مقاله به صورت کاربردی به شرایط و تمرین هایی که به شما کمک می کند نت های سنتور را راحت تر حفظ کنید ارائه شده است.

قبل از اینکه تمرینهای لازم جهت حفظ نت های سنتور داشته باشیم که در روند آموزش سنتور کمک شایانی میکند لازم است با مقوله حافظه در موسیقی آشنا شویم و بدانیم اساسا وقتی از حافظه در موسیقی صحبت می کنیم چه انواعی از حافظه در مغز ما درگیر است.

هر کس ممکن است در یک یا چند نوع از مظاهر حافظه ضعیف باشد؛ مثلاً یکی در حافظه بصری ضعیف است و صحنه هایی را که میبیند کم و بیش فراموش می کند.

دیگری حافظه شنوایی ضعیفی دارد و مطالبی را که میشنود نمی تواند به خاطر بسپارد. برعکس، عده ای فقط از راه گوش میتوانند مطالب را اخذ و حفظ نمایند ولی حفظ مطالب از راه مطالعه برایشان بسیار مشکل است.

کسانی نیز هستند که بیشتر از راه مطالعه میتوانند مطالب را به خاطر بسپارند همین طور انواع مختلف دیگر.

ضمناً هر کدام از اینها بر دو نوع است ادراکی و احساسی کسانی که جنبه ادراکیشان قوی تر است وقتی مثلاً مطلبی را می خوانند، مفهوم آن را خوب درک نموده به خاطر میسپارند؛ به طوری که ممکن است مطالب یک کتاب قطور علمی را با یک بار خواندن به خوبی از بر ،شوند ولی به عکس در حفظ قالبهای کلام ضعیفند؛ یعنی در مواردی که باید کلامی را تماماً به خاطر بسپارند مثل یک قطعه شعر حافظه چندان قوی ندارند.

آنان که جنبه احساسی شان قوی است عکس دسته فوق می باشند؛ یعنی مثلاً یک قطعه شعر را به سرعت از حفظ میشوند، ولی در موردی که باید مفهوم عمیق کلامی را درک کنند و به خاطر بسپارند حافظه آنان یاری نمیکند.

(داریوش صفوت، مقاله مشکلات سنتور، چاپ شده در مجله موزیک ایران، مرداد1337، بازنشر در کتاب مجموعه مقالات اثر شهاب منا)

نکته مهم این است که حافظه در موسیقی تمام انواع گفته شده را نیاز دارد:

حافظه شنیداری: حافظه شنیداری به هنرجو کمک می کند آنچه از نوازندگی مدرس شنیده اید به خاطر بسپارید.

حافظه دیداری: باعث می شود شکل نت ها و ترتیب قرار گیرشان را در موسیقی مورد نظر به خاطر بسپارید.

همچنین از نظر ادراکی و احساسی بودن می توان گفت حفظ کردن نت های موسیقی ترکیبی از هر دو دسته است؛ زیرا در درجه اول باید موسیقی مورد نظر را ادراک کرد و در درجه دوم باید بتوان نت به نت حفظ کرد.

حالا که در مورد حافظه موسیقی اطلاعات مورد نظر را بدست آوردیم به شرایط و تمرینات لازم برای حفظ کردن نت ها می پردازیم.

نحوه حفظ کردن نت های موسیقی

چه شرایطی باعث می شود تمرین موسیقی  بازدهی بالاتری داشته باشد. نکاتی که در زیر می خوانید در کیفیت تمرین ساز تخصصی شما بسیار مفید و کارساز خواهد بود. بدین ترتیب می توانید از زمانی که برای تمرین می گذارید نتیجه بسیار مطلوب تری بگیرید و سریع تر پیشرفت کنید

1. زمانی که برای تمرین و یادگیری موسیقی انتخاب می کنید زمانی باشد که ذهن شما خسته نباشد آماده پذیرش مطالب جدید باشد
2. محل تمرین و یادگیری موسیقی بسیار مهم است؛ در جایی از منزل  تمرین کنید که اطراف شما سر و صدای اضافه مثل صدای تلویزیون یا صدای صحبت اطرافیان نباشد
3.  در هفته بین پنج تا هفت روز تمرین کنید. تمرین هر روزه آموخته های شما را مانند حلقه های یک زنجیر به هم متصل می کند و در پایان هفته نتیجه بسیار خوب و قابل توجهی خواهید گرفت.
4. مدت زمان تمرین بستگی به سطح آموزش و ساز هر هنرجو متفاوت است. اما در سال اول آموزش بین نیم ساعت تا یک ساعت تمرین ساز نتیجه بخش است .
5. در سالهای بعد با توجه به پیشرفتتان مدت زمان تمرین خود به خود افزایش پیدا می کند. اگر در ابتدای راه موسیقی هستید و از تمرین پیوسته ساز خسته می شوید می توانید مدت زمان تمرینتان را به پارت های کوتاه تر 15 یا 20 دقیقه ای تقسیم کنید و بین هر پارت استراحت کوتاهی داشته باشید بعدها عادت خواهید کرد که مدت زمان بیشتری تمرین پیوسته انجام دهید.
6.  اگر روزی به دلیل فشار کاری یا درس و امتحان نمی توانید وقت کافی برای تمرین بگذارید ارتباطتان را با موسیقی قطع نکنید . وقت کوتاهی بگذارید و چند  آهنگ از دروس گذشته  که قبلا فراگرفته اید بنوازید با این کار حلقه ارتباطی موسیقی شما در طول هفته قطع نخواهد شد.
7. نکته مهمی که اکثر هنرجویان به آن توجه نمی کنند این است که  مهارت سریع تر نواختن و تسلط بیشتر به ساز و خوش صدا نواختن با  تکرار و تمرین آهنگ هایی که بلد هستید به دست می آید . همچنین  تکنیک ها و مطالب جدید را می توان از طریق تمرین و فراگیری  درس جدید آموخت.
8. برای فراگیری درس جدید همان ابتدای هفته برنامه ریزی داشته باشید. یعنی درستان را به قسمت های مشخص تقسیم کنید و هر قسمت را در یک روز یاد بگیرید . مثلا اگر درس شما 6 خط است هر روز دو خط را تمرین کنید و روزهای باقی مانده را به تکرار و تمرین کل درس بپردازید.
9.  برای شروع حفظ کردن نت ها ابتدا  به نتهای خط اول نگاهی بیندازید و سپس خط اول  را پارلاتی کنید. از مهارت هایی که در کلاس تئوری آموخته اید در یادگیری قطعه جدید استفاده کنید.
10. آنقدر پارلاتی  کردن خط اول را تکرار کنید که بدون اشکال بتوانید آن را بخوانید. اکنون 50 درصد راه را رفته اید. سپس سعی کنید میزان به میزان نتها را با رعایت ریتم و از حفظ روی ساز پیاده کنید. ابتدا میزان اول را بنوازید پس از آنکه میزان اول را یاد گرفتید میزان دوم را کار کنید .سپس میزان دو را به میزان اول بچسبانید تا دو میزان را پشت سر هم بتوانید بنوازید؛ سپس میزان سوم را کار کنید و آرا به دو میزان قبلی بچسبانید. به این ترتیب تا پایان خط پیش بروید و سپس کل خط را خوب تمرین کنید تا بتوانید خط اول را بدون اشکال و از حفظ بنوازید. پس از آن سراغ خط دوم بروید و به همین ترتیب خط دوم را یاد بگیرید و سپس دو خط را به هم بچسبانید و الی آخر…. توجه داشته باشید که در ابتدای آموزش درس های کتابهای ساز کوتاه هستند و شما در طول هفته وقت کافی برای فراگیری درس جدید خواهید داشت.
11. فرا گیری دیدخوانی یا sight reading: پیشرفته شدن در این قابلیت نیازمند شرکت در کلاس های سلفژ است و به شما کمک می کند وقتی نتی را برای اولین بار می بینید بتوانید درست و بدون اشکال بخوانید. هرچه این مهارت در شما تقویت شود حفظ کردن نت ها نیز برایتان بسیار بسیار راحت تر خواهد شد.
12. بازنویسی نت ها: نتی که حفظ کرده اید تلاش کنید بارها برای خودتان از حفظ بازنویسی کنید. این کار به تثبیت محفوظات شما کمک شایانی می کند.

بیشتر بدانید : چگونه هوش موسیقی خود را افزایش دهیم؟

نویسنده: حسین قاسم پور شیراز