نحوه نگهداری از گیتار

صدای خوب گیتار علاوه بر توانایی نوازنده به عوامل فیزیکی ساز نیز بستگی دارد. نگهداری صحیح گیتار به اندازه ی یادگیری تکنیک های نوازندگی دارای اهمیت است. نوازنده یا هنرجویی که به طور مداوم مشغول تعمیر یا تعویض اجزای ساز خود باشد از نوازندگی خود لذت نخواهد برد و وقتی علی رغم تلاش و تمرین شنوای صدای خوبی از گیتار خود نباشد به مرور زمان دلسرد میشود. بنابراین بهتر است در وهله ی اول یک هنرجوی گیتار نحوه ی نگهداری و مراقبت صحیح از گیتار را بیاموزد. در این مقاله قصد داریم نکات مهم نگهداری از گیتار را شرح دهیم.

برای آموزش گیتار کلیک کنید.

دمای محیط ایده‌آل برای نگهداری از گیتار

دمای محیط ایده آل برای نگهداری از گیتار در محدوده دمای 21 تا 25 درجه سلسیوس (70 تا 75 درجه فارنهایت) است. نگهداری گیتار در دمایی بالاتر یا پایین تر از این محدوده باعث آسیب دیدن ساز گیتار میشود. سرما باعث منقبض شدن و خشکی چوب گیتار و گرما باعث ترک خوردن و پوست پوست شدن بدنه ی ساز میشود. دمای خیلی بالا باعث ذوب شدن چسب های استفاده شده در ساخت گیتار و جدا شدن اجزای آن از یکدیگر میشود.

 

رطوبت مطلوب برای نگهداری از گیتار

اغلب برندهای سازنده ی گیتار، رطوبت مطلوب برای نگهداری از گیتار را عنوان میکنند، اما به طور معمول و استاندارد رطوبت مناسب برای نگهداری از گیتار، گیتار آکوستیک یا گیتار الکتریک، بین 40 الی 60 درصد است. اگر رطوبت محل نگهداری از گیتار زیاد یا کمتر باشد به تدریج و در طولانی مدت گیتار آسیب میبیند. برای تشخیص رطوبت از دستگاه های رطوبت سنج استفاده کنید.

 

علائم فیزیکی رطوبت بیش از حد محل نگهداری گیتار:

• برآمدگی فرت ها
• برآمدگی بدنه ی ساز
• تاب خوردن دسته ی گیتار
• ضعیف شدن چسبندگی چسب ها
• صدای ناموزون گیتار

علائم فیزیکی رطوبت کم و خشکی محل نگهداری از گیتار:

• ترک چوب گیتار
• صدای گز گز گیتار
• کوچک شدن فرت ها
• برآمدن چسب ها

 

نگهداری از گیتار در کیس آن بهترین نحوه ی مراقبت از گیتار در زمان هایی است که از آن استفاده نمیکنید. برای تنظیم رطوبت گیتار استفاده از رطوبت ساز یا رطوبت گیر نیز توصیه میشود. استفاده از رطوبت ساز های خانگی که برای تنظیم رطوبت اتاق ساخته شده اند توصیه نمیشود، بهتر است از پک های رطوبت مخصوص نگهداری گیتار و یا رطوبت سنج استفاده کنید. نگهداری از گیتار در کیس مخصوص آن همراه با پک های مخصوص رطوبت گیتار، بهترین و مقرون به صرفه ترین روش نگهداری مناسب و اصولی از گیتار است.

در ادامه نکات تکمیلی باید ها و نبایدهای نگهداری از گیتار را شرح میدهیم:

• گیتار را در کیس آن یا گیگ بگ نگهداری کنید.
• گیتار نباید بیشتر از یک روز خارج از کیس باشد.
• از نگهداری گیتار کنار پنجره یا در خودداری کنید.
• از نگهداری گیتار کنار وسایل گرمایشی مثل رادیاتور یا شومینه خودداری کنید.
• از خیس شدن گیتار جلوگیری کنید.
• در کیس گیتار یک بسته ی سیلیکاژل بگذارید تا رطوبت اضافی را بگیرد.
• گیتار را از نور مستقیم خورشید دور کنید.
• بعد از نواختن ساز بدنه ی آن را تمیز کنید.

 

تمیز کردن گیتار

یکی از دلایل اهمیت نگهداری از گیتار در کیس، تمیز ماندن آن است. گیتاری که بیرون از کیس نگهداری میشود در معرض گرد و خاک قرار میگیرد. اما برای نوازندگانی که به مدت طولانی به نواختن گیتار مشغول میشوند، به جا ماندن رد انگشتان یا آثار عرق نوازنده روی گیتار اجتناب ناپذیر است. به همین خاطر تمیز کردن گیتار دارای اهمیت است. در ادامه نکاتی برای تمیز کردن گیتار را عنوان میکنیم:

• همواره دسته، سیم ها و فرت ها، خرک و شیطونک گیتار را با پارچه ی مخصوص بدون پرز تمیز کنید.
• اجزای فلزی ساز را با یک پارچه ی نرم و خشک تمیز کنید. نیاز به اسپری کردن آب یا مواد شوینده نیست.
• قسمت های چوبی ساز را با تمیزکننده های مخصوص گیتار تمیز کنید.

توجه داشته باشید که حتما در مراحل تمیز کردن گیتار از شوینده ها و لوازم مخصوص تمیز کردن گیتار استفاده کنید. شوینده های دارای آمونیاک یا سیلیکون برای گیتار آسیب زننده هستند.

بیشتر بدانید: تفاوت ساکسیفون و ترومپت

انتخاب کیس مناسب گیتار

همانطور که ذکر شد نگهداری از گیتار در کیس مناسب بهترین روش برای جلوگیری از آسیب دیدن گیتار است. انتخاب کیس مناسب گیتار، به خصوص برای نوازندگانی که گیتار را با خود حمل میکنند، دارای اهمیت ویژه ای است. کیس های گیتار در انواع مختلف تولید و عرضه میشوند. در ادامه مزایا و معایب هر کدام از آن ها را شرح میدهیم.

• سافت کیس یا گیگ بگ:

ساده ترین و ارزان ترین نوع کیس گیتار، سافت کیس ها هستند. جهت محافظت از گیتار در این کیس ها از فوم های محافظ استفاده میشود. میزان ضدضربه بودن سافت کیس ها یا گیگ بگ ها به ضخامت فوم های محافظ داخل آن بستگی دارد. میتوان گفت تفاوت گیگ بگ ها در میزان ضخامت فوم به کار برده شده و همینطور کیفیت دوخت و جیبدار بودن آن است. سافت کیس یا گیگ بگ برای نوازندگانی که کمتر نیاز به حمل و نقل ساز خود دارند، گزینه ی مقرون به صرفه و کاربردی است.

• هارد کیس:

بهترین کیس ها برای حمل و نقل گیتار و جلوگیری از آسیب دیدن آن، هارد کیس ها هستند. این کیس ها دارای بدنه ای سخت و مقاوم، ضدضرب و همینطور ضدآب هستند. جنس بیرونی آن اغلب از چوب، چرم یا پلاستیک فشرده و مقاوم است. درون آن ها از مقدار قابل قبولی فوم محافظ استفاده شده است تا از گیتار در برابر هرگونه آسیبی محافظت کند. به دلیل کیفیت بالا و آسیب پذیر نبودن هارد کیس ها قیمت بالاتری نسبت به سافت کیس یا گیگ بگ دارند.

آنچه عنوان شد، رایج ترین کیس های کاربردی نوازندگان گیتار است اما کیس های متنوع در اندازه های متفاوت و با ویژگی های منحصر به فرد تولید و به بازار ارائه میشوند. انتخاب کیس مناسب به میزان استفاده ی نوازنده از گیتار، میزان حمل و نقل و محیط و شرایط نگهداری بستگی دارد.

 

نکاتی که هنگام خرید کیس گیتار باید به آن توجه کنید:

• نوع گیتار (آکوستیک، الکتریک و …)
• جنس کیس و میزان ضخامت فوم های محافظ
• میزان حمل و نقل گیتار
• شرایط آب و هوایی محل نگهداری گیتار
• اندازه و ابعاد گیتار؛ فضای داخلی کیس نباید بزرگتر از گیتار مورد نظرتان باشد، بنابراین حتما قبل از تهیه ی کیس ابعاد گیتار خود را به طور دقیق و باجزییات اندازه گیری کنید.

 

نگهداری و مراقبت از سیم های گیتار

کیفیت سیم های گیتار تاثیر مستقیمی بر کیفیت و رنگ صدای آن دارد، به همین خاطر نحوه ی نگهداری و مراقبت از سیم ها نیز اهمیت دارد. مهمترین کاری که برای نگهداری صحیح سیم های گیتار میتوان انجام داد، تمیز کردن آن ها به صورت مداوم است. سعی کنید بعد از هر بار نواختن گیتار سیم ها را با یک پارچه ی نرم و بدون پرز و یا با استفاده از پارچه و تمیزکننده ی مخصوص سیم گیتار تمیز کنید.

سیم های گیتار باید سه یا شش ماه یکبار تعویض شوند. اما بازه ی زمانی تعویض سیم های گیتار به میزان استفاده از گیتار نیز بستگی دارد، به عنوان مثال به نوازندگانی که هر روز گیتار خود را مینوازند توصیه میشود به صورت ماهانه سیم های گیتار را تعویض کنند. نوازندگان حرفه ای گیتار که اجراهای متعددی برگزار میکنند برای هر اجرا از سیم های نو استفاده میکنند.

در زمان هایی که مدتی بیش از دو یا سه هفته گیتار خود را نمی نوازید، سیم های آن را شل کنید.

 

نکات نگهداری گیتار در صورت عدم استفاده طولانی مدت

• دما و رطوبت استاندارد محل نگهداری گیتار
• نگهداری در کیس محافظ
• قرار دادن گیتار به صورت ایستاده
• شل کردن سیم ها
• جداسازی اجزای جداشدنی ساز
• استفاده از رطوبت گیر یا رطوبت ساز
• استفاده از محافظ های پلاستیکی حبابدار جهت اطمینان بیشتر