تکنولوژی میدی

تکنولوژی میدی MIDI
نویسنده: پیمان حریقی، نوازنده و مدرس گیتار الکتریک و آکوستیک در آموزشگاه موسیقی چکاد

میدی MIDI که مخفف Music Instrument Digital Interface است یک پروتکل (قرارداد) بین المللی است که میان شرکت¬های حوزه صدا و موسیقی دیجیتال با هدف تشکیل یک استاندارد جهانی شکل گرفت در واقع میتوان گفت میدی یک زبان مشترک برای این حوزه است.
تمامی سازندگان سمپل¬¬ها ، درام ماشین¬ها ، کارتهای صدا، کانکتورهای اتصال ، وی¬اس¬تی¬ها ، شبکه¬های انتقال اطلاعات و به طور کل تمامی سازندگان سخت افزارها و نرم افزارهای صدا و موسیقی با کمک میدی با یکدیگر در ارتباط هستند به این دلیل بود که در چند سطر بالا از اصطلاح «زبان مشترک» برای میدی استفاده کردم.
سازمان غیرانتفاعی MMA که مخفف MIDI Manufacturers Association است متولی تکنولوژی میدی می¬باشد که در سال 1985 و دو سال پس از ساخت اولین استاندارد میدی یعنی MIDI 1.0 در آمریکا راه اندازی شد. آخرین ورژن میدی MIDI 2.0 است که در سال 2019 تولید و از 17 ژانویه 2020 در دسترس قرار گرفت جالب آنکه استاندارد میدی با وجود آنکه دو ورژن تولید شده اما تاکنون 38 بار ارتقا یافته است. این به این معناست که میدی نیاز نداشت که ورژن قبلی خود را کاملا منسوخ کند و ورژن جدیدی بسازد بلکه فقط نیاز به بازسازی و بروزرسانی داشت.
انتقال داده ها با تبعیت از پروتکل میدی با سرعت 250/31 کیلو بیت در ثانیه انجام میگیرد. یک مثال ساده بزنم ! وقتی شما روی لای اکتاو سوم کلاویۀ میدی کنترلر را فشار میدهید این داده با سرعت گفته شده وارد کارت صدا شده و در نرم افزار DAW اجرا میشود. البته با فشردن کلاویه فقط نت مورد نظر نیست که وارد سیستم میشود بلکه پارامترهای دیگری مانند velocity یا میزان قدرت فشردن کلاویه و بسیاری پارامترهای دیگر نیز منتقل خواهد شد.
اگر دقت کرده باشید گفتم که میدی یک دادۀ دیجیتال است نه یک نت یا صدا. اما در نرم افزار DAW به کمک صداهای آماده و تکنولوژی VST به صورت یک نت تبدیل میشود و قابل شنیدن است.
بنابراین در میدی با فناوری دیجیتال سروکار داریم پس همه سخت افزارها و نرم افزارها باید از استاندارد و پروتکل میدی تبعیت کنند. از طرفی متوجه شدیم که انتقال اطلاعات به صورت دیجیتال است پس ما در اینجا نیاز به یک کابل با کانکتور دیجیتال هستیم. انواع و اقسام مختلف کانکتورهای دیجیتال وجود دارند که یکی از آنها MIDI 5pin din است (یکی دیگر از کانکتورهای دیجیتال را همگی میشناسیم usb ) اگر پشت یک کیبورد را ببینید کانکتورهای MIDI in و MIDI out و MIDI thruدیده میشوند.

در سطور بالا درباره کانکتور میدی گفتم ، اما واقعیت این است که اکثر دیوایس¬های میدی این قابلیت را دارند که با پورت usb هم کار میکنند.
در همۀ DAWها 16 کانال برای میدی اختصاص داده شده است. که کاربر میتواند به دلخواه خود آنها را برای صداهای مختلف اختصاص دهد. مثلا کانال 1 را برای سینتی سایزر و کانال 2 را به گیتار باس اختصاص دهد.
میدی کنترلر یک ابزار است که به DAW فرمان میدهد و خود تنها یک صفحه کلید است و برخلاف کیبوردها در خود صدایی ندارد و نیاز است در DAW از بانک¬های صدا مانند VSTها استفاده کنند. میدی کنترلرها صرفا برای راحتی کار در DAWها ساخته شده است. به عبارت دیگر در صورتی که کاربر، میدی کنترلر در اختیار نداشته باشد میتواند تک تک نتهای VST را از پیانورول نرم افزار خود اجرا کند. شاید نبود میدی کنترلر کمی خسته کننده باشد اما کار به تعویق نمی افتد.

از دیوایس¬های دیگر که با تکنولوژی میدی کار میکنند میتوان به درام¬پد اشاره کرد که تقریبا پرکاربرد است.

امروزه تجهیزات و دیوایس¬ها که از تکنولوژی و استانداردهای میدی تبعیت میکنند بسیارند. تولیدکنندگان این تجهیزات تلاش میکنند که صداهای ایجاد شده با واقعیت و صداهایی که توسط نوازنده اجرا میشوند نزدیکتر شوند. مثلا برای استفاده از VSTهای سازهای بادی از براس کنترلر میدی breath controller midi استفاده میشود که با دمیدن در آن حس موزیکال زنده را تداعی می¬کند.

در پایان ذکر این نکته جالب است که بدانیم میدی کنترلرها در اجراهای زنده با سیستم نورپردازی میتوانند کانکت شوند بگونه ای که نوازنده درام با ضربه به کیک، نوری به رنگ مثلا آبی روشن شود حتی به میزان ضعیف یا قوی بودن ضربه به کیک ، نور هم ضعیف یا قوی شود.