تفاوت گیتار الکتریک و گیتار کلاسیک

یکی از سوال های متداول هنرجویان و علاقمندان در مورد آموزش گیتار آن است که آیا برای شروع یادگیری گیتار الکتریک ابتدا باید گیتار کلاسیک را فرا بگیریم؟ پاسخ این سوال در شناخت و درک تمایز بین این دو نوع گیتار نهفته است. از این رو استاد سینا وژده، نوازنده و مدرس گیتار الکتریک در آموزشگاه موسیقی چکاد، ویژگی ها و تفاوت های گیتار الکتریک و گیتار کلاسیک را شرح داده اند.

فارغ از نام گیتار که برای هر دو ساز اطلاق می‌شود، گیتار الکتریک و گیتار کلاسیک ذاتاً تفاوت دارند؛ از لحاظ جنس صدا، جنس سیم‌ها، شکل ظاهری آنها و نقشی که در موسیقی ایراد می‌کنند. در روند موسیقایی، هر کدام از این دو ساز می‌توانند به صورت تک نواز یا سولویست و همچنین به صورت ساز همراه نقش خود را ایفا کنند ولی این نقش رنگ و لعاب متفاوتی دارد.

برای درک این تمایز ویژگی های زیر را با هم بررسی می کنیم تا به شناخت کاملی از هر دو ساز گیتار الکتریک و گیتار کلاسیک برسیم. همچنین اگر به ساز گیتار علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم از صفحه آموزش گیتار دیدن کنید.

نحوه ی صدا دهی و گستره ی صدایی

صدادهی در گیتار کلاسیک عموماً از درون جعبه ی صدادهی متساعد می‌شود. این امر باعث می‌شود که جنس صدا آکوستیکی و غیر قابل تغییر باشد. در گیتار الکتریک جعبه ی صدایی برای تقویت صدای سیم‌ها وجود ندارد. در واقع صدا در اثر القای الکتریکیِ نوسان سیم‌ها بر روی سیم لوله، که به آنها پیکاپ (pickup) می‌گوییم، ساخته می‌شود. این امر باعث میشود گیتار الکتریک گستره ی صدایی زیادی را برای ما به ارمغان آورد. همچنین گیتار الکتریک از جایگاه‌های مختلفی از سیم بین دسته و خرک پایینی دریافت صدا دارد که باعث تغییر در اکولایزر نت ها می‌شود.

نکته ی دیگری که درباره ی صدا دهی گیتار الکتریک وجود دارد این است که گیتار الکتریک با افکت‌هایی همچون اوردرایو (overdrive)، دیستورشن (distortion)، دیلی (delay)، گرانج (grunge)، و ریورب (reverb) می‌تواند بستر وسعت صوتی بیشتری را برای ما ایجاد کرده و همچنین انواع  تکنیک‌ها را همراه با این افکت‌ها می‌توان اجرا کرد.

 

نوع سیم ها

 

سیم های گیتار کلاسیک عمدتاً به دو دسته ی سیم‌ های نایلونی و سیم ‌های فلزی تقسیم می‌شوند. سیم‌های نایلونی صداهای زیرتر و سیم‌های فلزی صداهای بم تر را تولید میکنند. سیم‌های فلزی در واقع روکشی به دور رشته‌هایی ابریشمی هستند. این نوع سیم باعث می‌شود که رنگ و جنس صدای تولید شده کاملاً بم و گرد باشد.

سیم های گیتار الکتریک عموماً فلزی هستند. به این خاطر که سیم‌ها بتوانند القای مغناطیسی بر روی سیم لوله داشته باشند و در عین حال صدای فلزی که از این سیم‌ها متساعد می‌شوند صدای تقریباً تو دماغی تر و تیزتری دارد. در سیم‌های باس گیتار الکتریک رشته سیم‌هایی به دور یک مفتول کشیده شده است به همین خاطر صدای بم آن به گردی صدای گیتار کلاسیک نیست.

 

بیشتر بدانید: اهمیت و روشهای تنفس در هنگام نوازندگی نی

 

تفاوت های فیزیکی

گیتار کلاسیک دارای ۱۹ فرت می‌باشد که از فرت ۱۲ به بعد آن بر روی بدنه نصب شده و ۱۲ فرت قبلی بر روی دسته قرار دارد. شکل ظاهری آن متقارن و گاهی دارای یک فرورفتگی به نام کات وی (cutaway) است.

گیتار الکتریک به دلیل اینکه جنس صدا از بدنه بیرون نمی‌آید می‌تواند شکل های ظاهری متفاوت و متنوعی داشته باشد. عموماً بین ۲۲ تا ۲۴ فرت دارد. جنس صدا بر اساس پیکاپ‌ها می‌تواند تیزتر یا بم تر بوده و حتی این میزان را می‌توان با تنظیماتی که بر روی بدنه قرار دارد تغییر داد. در ساختار گیتار الکتریک یک قسمت به نام دسته ویبراتور یا ترمولو آرم قرار دارد که به کمک آن می‌توانیم نت‌ها را کمی دیز یا بمل کرده و حتی نقش ویبره را ایجاد کنیم.

 

نحوه ی اجرا

گیتار الکتریک به عنوان سولویست و همراه قطعاً باید داخل یک بند (گروه) موسیقی باشد که سازهایی مثل درامز، بیس و حتی سازهای شاسی دار بتوانند آن را همراهی کنند. ولی عمدتاً گیتار کلاسیک می‌تواند به تنهایی نقش سولویست را ایفا کرده و یا در کنار یک خواننده نقش همراه را اجرا کند.

این دو نوع گیتار روش‌های نوازندگی جداگانه‌ای نیز برای خود دارند، برای مثال گیتار کلاسیک با انگشتان نواخته میشود که برای بهتر نواختن آرپژها کمک کننده است. اما باعث ایجاد محدودیت در نواختن ملودی ها میشود. عمدتاً گیتار الکتریک با استفاده از پیک نواخته میشود که بر خلاف انگشتان قدرت آرپژ نوازی خوبی ندارد ولی در اجرای ملودی بسیاری از ضعف‌های ما را رفع میکند و همچنین برای ریتم نوازی نیز بسیار مفید است.

 

همان طور که خواندیم گیتار الکتریک و گیتار کلاسیک هرکدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند و نحوه ی نواختن و آموزش آن ها نیز میتواند متفاوت باشد. بنابراین هنرجویان و علاقمندان براساس علاقه و سلیقه ی خود و همینطور مشورت با یک مدرس گیتار میتوانند در دوره ی گیتار الکتریک یا دوره ی گیتار کلاسیک شرکت کنند.

اگر به گیتار علاقه مند هستید و میخواهید آموزش گیتار را شروع کنید، چکاد؛ آموزشگاه موسیقی غرب تهران، می تواند شما را در این مسیر همراهی کند.