آموزش کنترباس

بزرگترین و بم ترین عضو گروه سازهای آرشه ای است.در قسمت بالای بدنه، جدار خارجی مانند سه ساز دیگرخانواده ویولن گرد نیست، بلکه با انحنایی عکس انحنای آنها، کم وبیش درجهت مماس شدن با دسته پیش می رود.

همه چیز راجبه موسیقی هنگدرام اینجا کلیک کنید

سطح سازدرعقب نیز- برخلاف سه ساز دیگر- گرده ماهی نبوده، بلکه صاف است.

اختلاف دیگر این ساز درآن است که امروزه سیم های کنترباس به فاصله چهارم کوک می شود، به این ترتیب:

نکته دیگراین است که در این سازاصوات عملا یک اکتاوبم تر ازنتی که برای آن مینویسند صدا می دهد، به این ترتیب، اصوات عملی سیم های چهارگانه بالا چنین است: E, A, D, G برخی از کنترباس ها دارای پنج سیم هستند، دو سیم (4و5) دراین نو کنترباس، به فاصله سوم کوک میشود.

برخی دیگردراین ساز، چهارسیمه با همان کوک یاد شده در بالا است، ولی سیم بم (می) به یاری دستگاه مکانیکی که درسازتعبیه شده، می تواند تا فاصله سوم بزرگ (نت (( دو)) ) بم تر می شود و دوباره به کمک همان دستگاه نت ((می)) را بشنواند.

در قرن نوزدهم  کمی قبل ار آن، کنتر باس ها دارای سه سیم بوده اند.

کنترباس ساز باس گروه سازهای زهی آرشه ای است. محدوده ای که در ارکستراز این ساز استفاده می شود، از E²تا B⁴است که یک اکتا و بم تر صدا می دهد. در قسمت های سولونت های بالاتربا استفاده ازهارمونیک های طبیعی تولید میشوند. کنترباس روی یک پایه قابل تنظیم استوار است. نوازنده به طور ایستاده یا نشسته( روی یک صندلی بلند) ساز را با بدن وزانوی سمت چپ نگه می دارد و آن را می نوازد. تقریبا تمام نوازنده های کنتر باس ازساز بزرگ استفاده می کنند ولی بعضی نوازنده های سولومدلهای کوچکتر راترجیح می دهند که قابل انعطاف ترند ونواختن آنها آسان تراست. البته مدلهای کوچکترکیفیت صداهای واقعی کنترباس را ندارند.

در مقایسه با سازهای دیگر خانواده ویولن، دو تفاوت جزیی در ساختارکنترباس وجود دارند. شانه های این ساز، شیب دارهستند و ته خمیده، و به دلیل ضخامن سیم ها برای کوک کردن ساز، از چرخ دنده دار درجعبه ی گوشی ها استفاده می شود. یک کنترباس تنها، به رغم اندازه ی نسبتا بزرگش، صدای نسبتا کمی دارد.

سولوهای کنترباس معمولا ضعیف و دور صدا می دهند، مانند شروعموومان دوم سمفونی شماره یک مالر، برعکس، یک گروه یا بخشی از باس ها، مثل تریوی موومان سوم سمفونی شماره ی پنج بتهون می توانند خوب و رسا صدا دهند.

به دلیل ضخامت وسنگینی سیم ها، کنترباس از سازهای زهی دیگر کندتر است. این موضوع باید هنگام دوبل کردن کنترباس با ویلنسل ها در قطعات سریع در نظر گرفته شود. بعضی قسمتهای قطعه ی بتهون برای قسمت باس صدای مبهمی دارند، به ویژه وقتی با ارکسترهای بزرگ تر امروزی نواخته میشوند.

به دلیل ضخامت بلندی سیم های کنترباس حتی فواصل کوچک نیز نسبت به هم فضای وسیعی دارند، مثلا در پوزیسیونهای پایین تر(بم تر) انگشت اول تا چهارم، فاصله دوم بزرگ را در بر می گیرند. در کنترباس انگشت سوم به تنهایی تا پوزیسون پنجم استفاده نمی شود اما با انگشت چهارم روی ساز قرار می گیرد. بنا براین از پوزیسیون های اول تا پنجم فقط انگشتهای اول، دوم و چهارم استفاده می شوند. فقط در پوزیسیون ششم گاهی انگشت سوم، و بعد از پوزیسون هفتم انگشت شست نیزبه کار گرفته می شوند.

نکته مهمی که باید در نظر گرفته شوداین است که حرکت به سمت محدوده های بالاترروی کنترباس، با فواصل کوچک و پرش های کوچک، بهتر انجام می شود. از انجا که نوازنده باید دست چپش را مستقرکند، به خاطر ضخامت زیاد سیم در محدوده های بالاتر با مشکل روبهرو می شود. البته استفاده از این محدوده بالاتردر موسیقی ارکستری وقتی آهنگسازبداند چطور صدای مورد نظر را از نوازنده بخواهد، بسیارموثرخواهد بود.

برای کسب اطلاعات بیشتر و اطلاع از دوره های آموزش تار به سایت آموزشگاه موسیقی چکاد مراجعه فرمایید.

استفاده ازکنترباس در گذشته

در دوره باروک و کلاسیک، تا زمان بتهون، در بسیاری از کارهای آهنگسازان، کنترباس با ویلنسل دوبل می شد.بخش های مستقل باس، بجزبعضی پارتیتورهای اپرا،در این دوره به ندرت در کارهای ارکستری یافت می شوند.

وقتی آهنگسازان خط های باس کمرنگ تر می خواستند، در بخش های ویلنسل عبارت senza basso ووقتی می خواستند دوباره کنترباس بنوازد عبارت+basso  را می نوشتند.

آکوردهای چند صدایی

استفده ازاکوردهای دو، سه و یا چهارصدایی برای کنترباس خطرناک است و درکارهای ارکسترال باید از انها دوری کرد، مگر اینکه یک یا دو نت نورد نظردست باز باشند. در پوزیسیونهای بالاتر، به دلیل نزدیک بودن نت ها، توقف های دوبل امکان پذیراست، اگرچه دستورdivisi برای آسان تر کردن این توقف ها باید به کار گرفته شود. به رغم استثناهای زیاد، برای تولید آکوردهای دو صدایی ( نه در سیم دست باز) باید با احتیاط برخورد شود، مگر اینکه تاثیرات ویژه مد نظر باشند.